Việc xác định giá đất, khâu bắt buộc để thực hiện nghĩa vụ tài chính trong các dự án bất động sản hiện vẫn đang là điểm nghẽn nghiêm trọng. Nghịch lý hiện nay là nhiều doanh nghiệp bị yêu cầu nộp bổ sung tiền sử dụng đất với mức tính thêm 5,4%/năm, dù việc chậm trễ định giá hoàn toàn không phải do họ gây ra.
Quỹ đất tại khu đô thị mới Thủ Thiêm, Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh.
Doanh nghiệp bị truy thu dù lỗi không phải của mình
Theo dự thảo sửa đổi Nghị định 103/2022/NĐ-CP và 104/2022/NĐ-CP, các doanh nghiệp phải nộp bổ sung tiền sử dụng đất và tiền thuê đất nếu quá trình xác định giá đất bị kéo dài dù nguyên nhân đến từ phía cơ quan chức năng. Đây được xem như hình thức “phạt chậm”, áp dụng cả trong trường hợp doanh nghiệp không có lỗi.
Quy định này đang làm dấy lên nhiều lo ngại, vì không chỉ bất hợp lý về mặt pháp lý, mà còn đi ngược lại tinh thần cải cách và hỗ trợ doanh nghiệp mà Chính phủ đang thực hiện.
Hệ lụy từ chậm định giá đất
Việc chậm ban hành giá đất khiến doanh nghiệp không thể nộp tiền sử dụng đất, không được nhận đất, không cấp được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và kéo theo việc chậm triển khai dự án. Điều này dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng về chi phí, cơ hội và thương hiệu.
Nhiều doanh nghiệp rơi vào tình huống “kẹt cứng”: đất đã giao, dự án đã được duyệt, nhưng không thể đóng tiền vì chưa có khung giá, gây ra khiếu kiện kéo dài, ảnh hưởng đến người dân và thị trường.
Đề xuất hướng xử lý
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã có văn bản gửi Thủ tướng và Bộ Tài chính, nêu rõ: chỉ nên áp dụng truy thu bổ sung khi doanh nghiệp đã được thông báo nghĩa vụ tài chính nhưng cố tình nộp chậm. Ngược lại, nếu chậm trễ là do phía nhà nước, doanh nghiệp không thể bị xem là vi phạm.
HoREA cũng đề nghị chỉ nên áp dụng quy định mới sau ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực (1/8/2024), và cần trừ đi khoảng thời gian 180 ngày theo quy định và là thời hạn tối đa để cơ quan có thẩm quyền ban hành quyết định giá đất.
Cải cách không thể đổ gánh nặng cho doanh nghiệp
Việc xác lập rõ trách nhiệm giữa các chủ thể là yêu cầu cấp thiết để đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả trong quản lý đất đai, lĩnh vực vốn đầy phức tạp và nhạy cảm.
Chỉ khi chính sách rõ ràng, nhất quán và hợp tình hợp lý thì mới tạo được niềm tin cho thị trường, khơi thông được nguồn lực đầu tư và góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.
NGUỒN: Báo Nhân dân
